«O’zbekekspertiza» aksiyadorlik jamiyati yuridik shaxs bo’lib, o’z balansiga ega va o’z-o’zini moliyalashtirish va o’zini o’zi ta’minlash, shu jumladan valyuta tamoyillari asosida faoliyat yuritadi. U O’zbekiston Respublikasi qonunlari va Ustaviga binoan o’z faoliyati uchun zarur bo’lgan tashqi savdo operatsiyalarini mustaqil ravishda amalga oshirish huquqiga egadir.

«O’zbekekspertiza» AJ Toshkent shaharidagi «Aeroport», «Sirg’ali», «Nazarbek», «Aksiz posti» va «Olmaliq, «Chirchiq», «Bekobod», «Angren» shuningdek, O’zbekiston Respublikasining barcha xududlarida 12ta sho’ba korxonasi faoliyat ko’rsatmoqda.

Toshkent shaharidagi bosh korxona «O’zbekekspertiza» AJ filiallari bilan ishlaydigan hodimlar soni 98 kishi, ulardan 23 tasi yetakchi hodimlar, 64 tasi ishlab chiqarish hodimlari, 11 ta texnik va qo’llab quvvatlash hodimlari.

Jamiyat quyidagi asosiy xizmat turlarini taqdim etadi:

1. Ekspertizadan o’tkazish va tovarlarning kelib chiqish sertifikatlarini berish;
2. Xorijiy investitsiyalar ishtirokidagi korxonalar o’z ishlab chiqarish ehtiyojlari uchun import qilinayotgan mol-mulkni sertifikatlash va ekspertizadan o’tkazish;
3. Lokalizatsiya qilinadigan mahsulotlar bo’yicha ekspertizadan o’tkazish va fikr berish (korxonalarga imtiyozlar bekor qilinganligi munosabati bilan joriy yilning 1 apreldan kelib tushgan arizalar mavjud emas);
4. Tovar belgisiga muvofiq tovarlarni tasniflash bo’yicha ekspert xulosasini berish;
5. Oziq-ovqat mahsulotlari, iste’mol tovarlari, hom-ashyo va jixozlar miqdori va sifatini ekspertizadan o’tkazish, ekspertiza xujjatlari maslahat va ekspert xulosalarini chiqarish;
6. Texnik-iqtisodiy asoslash va biznes-rejalarni ishlab chiqish bo’yicha maslahat xizmatlari;
7. Bojxona yuklarining deklaratsiyasi (2018 yilning ikkinchi yarmida taydim etilgan xizmat);
8. Bojxona yukini deklaratsiya qilish bo’yicha kurslar (2018 yilning ikkinchi yarmida taqdim etilgan xizmat).
9. Eksport qilinadigan va qayta eksport qilinadigan tovarlar uchun tovar kelib chiqqan mamlakatni aniqlash va sertifikatlarni rasmiylashtirish;

Tovarlarning kelib chiqishini sertifikatlash O’zbekiston Respublikasi Adliya vazirligi tomonidan 2010-yil 13-avgustda 2131-son bilan ro’yxatdan o’tkazilgan tovarlarning kelib chiqishni tasdiqlash tartibi to’g’risidagi Nizomga muvofiq amalga oshiriladi.

Tovarlarning kelib chiqishini sertifikatlash-tovar kelib chiqqan mamlakatni O’zbekiston Respublikasi hududidan olib chiqilgan va qayta eksport qilingan tovarlarni kelib chiqish sertifikatlari berilgan taqdirda aniqlash uchun ekspertiza o’tkazish tartibi.

O’zbekiston Respublikasining tovarlarning kelib chiqish sertifikatlari tovar kelib chiqqan mamlakatni tasdiqlash uchun beriladi va import qilinadigan mamlakatning amaldagi qonunchiligigi binoan imtiyozlar olish uchun foydalanilishi mumkin.

Tovarlarning kelib chiqish davlatini aniqlash uchun ekspertiza o’tkazish jarayonida eksport ekspluatatsiya qilinayotgan mahsulotni qaysi birini o’z ichiga olishi kerak to’liq ishlab chiqarilgan mahsulot yoki yetarli darajada qayta ishlangan mahsulot ekspertiza natijalari bo’yicha O’zbekiston Respublikasidan tovarlarning kelib chiqishi tasdiqlanadi va kelib chiqish mezonlari belgilanadi, ekspertiza guvohnomasi tuziladi va sertifikat beriladi. Ekspertiza natijalari bo’yicha O’zbekiston Respublikasida tovarlarning «yetarli darajada qayta ishlash» mezonlari bajarilmaganligi yoki tovar kelib chiqqan mamlakatni aniqlashning iloji bo’lmagan taqtirda eksportchiga taqdim etilgan tovarlarning kelib chiqish mamlakati bo’lgan tovar sifatida tasniflanmaganligi to’g’risidagi ekspert xulosasi berilganligi O’zbekiston Respublikasi.

 10. O’zini ishlab chiqarish ehtiyojlari uchun xorijiy investitsiyalar ishtirokidagi korxonalar tomonidan olib kiriladigan mulkni aniqlash va sertifikatlarni rasmiylashtirishni o’rganish;

O’z ishlab chiqarish ehtiyojlari uchun import qilinadigan mol-mulk sertifikatining berishini O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 05.06.2011 yildagi 136 – sonli qarori bilan tasdiqlangan «O’z ishlab chiqarish ehtiyojlari uchun joriy investitsiyalar ishtirokidagi korxonalar tomonidan olib kiriladigan mol-mulkni aniqlash tartibi to’g’risida»gi Nizomga muvofiq amalga oshiriladi.

O’zining ishlab chiqarish ehtiyojlari uchun ustav kapitaliga kamida o’ttiz uch foiz miqdoridagi xorijiy investitsiyalar ishtirokidagi korxonalar tomonidan O’zbekiston Respublikasining qonun hujjatlariga muvofiq ikki yil mobaynida ularni davlat ro’yxatidan o’tkazish tartibida belgilangan tartibda bojxona to’lovlaridan ozod etiladi, qonun bilan o’rnatilgan tartibda.

O’zining ishlab chiqarish ehtiyojlari uchun import qilinadigan mol-mulkka sertifikat berish maqsadi import qilinayotgan mol-mulkni mahsulot, ishlar va xizmatlar ishlab chiqarishning texnologik jarayonida foydalanish maqsadni aniqlashdir.

«O’zbekekspertiza» AJning ekspertlari va uning hududiy bo’linmalari ishlab chiqariladigan joyda tashrif qilib, mahsulotni ishlab chiqarishga import qilinadigan mulkni ishlatish uchun sharoitlar mavjudligi sababli tekshiruv o’tkazadilar. Agar ishlab chiqarish ekspertizasi natijalari talabnoma beruvchi tomonidan taqdim etilgan hujjatlarda ko’rsatilgan ma’lumotlarga mos keladigan bo’lsa, ekspertiza guvohnomasini tuzadi va ekspertiza guvohnomasi asosida belgilangan tartibda o’z ishlab chiqarish ehtiyojlari uchun import qilingan mol-mulk uchun sertifikat beradi..

3. Import qilingan texnologik jihozlar va ularga ehtiyot qismlarni, shuningdek tarkibiy qismlar, xom ashyo va materiallarni mahalliylashtirilgan mahsulotlarni ishlab chiqarishda texnologik jarayonda ishlatiladigan toifalarga tasniflash bo’yicha xulosalar berish.

Import qilingan texnologik jihozlar va ularga ehtiyot qismlarni, shuningdek mahalliylashtirilgan mahsulotni ishlab chiqarish jarayonida ishlatiladigan komponentlar, xom-ashyo va materiallarni tasniflash bo’yicha xulosa chiqarish uni mahalliylashtirilgan mahsulotlarni ishlab chiqarishda texnologik jarayonda ishlatiladigan toifaga, tarkibiy qismlarga, xom-ashyo va materiallarga «ma’qullandi O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Maxkamasining 2010 yil 21 iyuldagi 154 – son (№2 ilova)» .

Mahaliylashtirish dasturiga kiritilgan korxonalarga bojxona to’lovlari (bojxona rasmiylashtiruvi uchun yig’imlar bundan mustasno), korporativ daromad solig’i, yagona soliq to’lovi, asosiy ishlab chiqarish fondlari bo’yicha mol-mulk solig’i, mahalliylashtirilgan ishlab chiqarish jarayonida foydalanaladigan import tovarlaridan imtiyozlar beriladi. 

Xulosa chiqarish maqsadi import qilinadigan texnologik asbob-uskunalar va uning ehtiyot qismlari, shuningdek mahalliylashtirilgan mahsulotlarni ishlab chiqarishda texnologik jarayonda foydalanish uchun tarkibiy qismlar, xom ashyo va materiallarning maqsadlarini aniqlashdan iborat.

«O’zbekekspertiza» AJ va uning hududiy bo’linmalariga ishlab chiqarish ekspertizasini o’tkazish, ekspertiza xulosasi yoki ekspert xulosasini tuzish va xulosa loyihasini tayyorlash vazifalari yuklatilgan;

Ekspertiza guvohnomasi asosida O’zbekiston Respublikasi Tashqi iqtisodiy aloqalar, investitsiyalar va savdo vazirligi imort qilingan texnologik asbob-uskunalar va uning ehtiyot qismlari, shuningdek mahalliylashtirilgan maxsulotni ishlab chiqarishda texnologik jarayonda ishlatiladigan tarkibiy qismlar, xom-ashyo va materiallarni tasniflash bo’yicha bir kunlik muddatda xulosa beradi.

4. Tovarning miqdori va sifatini tekshirish, ekspertizalar, maslaxat va ekspert xulosalarini chiqarish;

Tovarlarning miqdori va sifati ekspertizasi, shartnoma shartlari yoki eksport qilinayotgan, import qilingan,shuningdek omborlarda yoki boshqa joylarda saqlanayotgan tovarlar bilan ta’minlash uchun shartnoma va buyurutmachining talabi asosida amalga oshiriladi. Mijozlarning ekspertizasi, tovar yetkazib beruvchisi va ishlab chiqaruvchisiga bog’liq bo’lmagan tashkilotlar.

5. TIF TN O’zR muvofiq tovarlarni tasniflashni amalga oshirish;

O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 2012 yil 10 sentyabrdagi PP-1816 sonli qarori bilan O’zbekiston Respublikasining tashqi iqtisodiy faoliyatining tovar nomenklaturasi tasdiqlandi. Tashqi iqtisodiy faoliyat to’g’risida statistika ma’lumotlarini to’plash va tashqi iqtisodiy faoliyatni davlat tomonidan tartibga solish muammolarini hal qilish uchun mo’ljallangan O’zbekiston Respublikasining bojxona chegarasi orqali olib o’tiladigan tovarlarni deklaratsiyalash;

milliy ahamiyatga molik ayrim tovarlarni eksport qilish va importni litsenziyalash (litsenziyalash va kotirovka);

tashqi iqtisodiy aloqalarni, shu jumladan tariflarni tartibga solish chora – tadbirlari.

O’zbekiston Respublikasining TIF TN ga muvofiq tovarlarni tasniflash, O’zbekiston Respublikasining bojxona hududiga olib kiriladigan tovarlar va tovarlar yig’imini soddalashtirish, mahsulotning normativ hujjatlarga muvofiqligini baholash va statistika hisobotlarini tuzish ishlarida qo’llaniladi.

Tovarlarni tasniflash natijalari ekspert xulosalaridan olingan.